Yaban Mersininde (Likapa) Hasat Nasıl Yapılmalıdır?

Yaban Mersini meyveleri salkım şeklinde oluşur ve bir salkımda genelde 5-100 dane (meyve) meydana gelir. Yaban mersini meyveleri çeşide, budamada bırakılan odun tipine ve iklime bağlı olarak çiçeklenmeden sonraki 4-12 hafta içinde olgunlaşırlar.

Olgunlaşma sırasında meyveler mavi rengini alır ve yumuşar. Meyvelerin şeker içeriği artarak, tatlanır ve taneler irileşir. Yaban Mersini meyveleri klimakteriktir.

Yani hasat olgunluğuyla yeme olumu farklıdır. Bu yüzdendir ki, Yaban Mersini meyveleri pembe iken toplansalar da olgunlaşmaya devam eder. Ancak tam olgunlaşmadan toplanan meyvelerin kaliteleri sürgünler üzerinde olgunlaşanlara göre daha düşüktür.

Yaban Mersini bitkisi üzerindeki meyvelerin hepsi aynı anda olgunlaşmaz. Bu sebeple olgunlaşma dönemi boyunca haftada en az bir kez hasat yapılmalıdır. El ile hasatta olgun meyveler başparmak ile işaret parmağı yardımıyla salkımdan ayrılarak avuç içine doğru yuvarlatılmalıdır.

Böylece olgunlaşmış taneler salkımda kalır, hasat edilen taneler hasarlanmadan toplanır. Meyveler taze tüketime sunulacaksa doğrudan satılacakları kutular içinde toplanmalıdır.

Hasadı yapan işçiler avuçlarında çok fazla tane biriktirmemelidir.  Aksi halde meyveler ezilebilir. Tanelere çekici ve sağlıklı bir görüntü kazandıran doğal pus tabakası silinmemelidir.

Yaban Mersini (Likapa) Budaması Nasıl Yapılır?

Yaban Mersini, diğer meyve türlerine göre çok daha az budamaya gereksinim duyar. Yaban Mersinleri, yeni sürgün oluşumu ve bol meyve için budanırlar.

Budama zamanı çiçeklenme periyodu üzerine etkilidir. Sonbaharda budanan yaban mersini ilkbahar öncesi budananlara göre daha geç çiçek açarlar. Bu durum ilkbahar geç donlarının zarar riskini azaltır.

Ancak sonbaharda budananlar aşırı kış soğuklarından zarar görebilir. Budama yapılmayan bitkiler erkenden uyanır ve ilkbahar geç donlarından zarar görür. Gözler kabarıp uyanmaya başlayınca budama zamanı artık geçmiş demektir.

Yaban Mersini gövdesinde, kök boğazı bölümünde her yıl bolca dip sürgünü oluşur. Her bir sürgünün gelişip, ürün vermesi 2-3 yıllık bir periyodu kapsar. İlk 3-5 yıl boyunca bu sürgünlere dokunulmaz. Ancak ocaktaki sürgün sayısı 10-12’ye ulaştığında bitkiler yaşlanmaya başlayacağından 5. yıldan itibaren en yaşlı olan sürgünlerin bir kısmı seçilerek dipten çıkarılır. Bir nevi ocak temizliği yapılır.

Bundan sonraki her yıl, yaşlanmış ve ürün vermiş sürgünler dipten kesilerek, yeni sürgünler bitki üzerinde bırakılır. Ayrıca kurumuş, hastalanmış dallar varsa bunlarda dipten çıkarılır.

Yaban Mersininde (Likapa) Sulama Yaparken Nelere Dikkat Edilir?

Yaban Mersini bitkisi genel olarak gelişme periyodunda haftalık 25-40 mm. suya ihtiyaç duyar. Sulama ihtiyacının en üst düzeyde olacağı Mayıs-Eylül arasındaki 16 hafta boyunca toplam 400-650 mm. suya ihtiyaç duyar.

Bu su ihtiyacı doğal yoldan yağmurlarla karşılanmıyorsa, damalama veya spring sulama metodları kullanılarak bitki kök bölgesine verilmelidir. Bahçede malçlama uygulanmışsa doğal olarak su ihtiyacı düşecektir. Çünkü malç, toprakta mevcut nemin buharlaşmasını yavaşlatır.

Yaban Mersininde (Likapa) Gübreleme Nasıl Yapılmalıdır?

Yaban Mersini kökleri mineral tuzlarına karşı çok hassastır. Bu sebeble yoğun kimyasal gübre uygulamaları köklere zarar verebilir. Gübreleme az fakat sık gübre kullanarak yapılmalıdır.

Yaban mersini, kolay çözünen ve sıvı gübrelere karşı son derece hassastır. Gübreler, bitkinin kök bölgesinde belli bir noktaya yoğunlaşacak şekilde verilmemelidir.

Azot asla nitrat formunda verilmemeli, sülfat formlu azotlu gübreler tercih edilmelidir.  Azotlu gübre olarak en uygun gübreler; üre, kükürtle kaplanmış üre ve amonyum sülfat uygun olan gübrelerdir.

Yaban mersini fidanları dikilirken, dikim için açılan çukura kimyasal gübre konulmamalı ve bitkinin kökleri direkt olarak kimyasal gübrelere temas etmemelidir. Dikim sonrası yapılan can suyu uygulaması veya yağmur yağışları sonrası toprak oturuşup iyice sıkıştıktan sonra gübrelemeye başlanmalıdır.

Verilecek gübre miktarını hesaplamak için, mutlaka toprak analizi yaptırılmalı ve analiz sonuçlarındaki tavsiyelere uyulmalıdır.

Yaban Mersini (Likapa) Dikim, ve Bahçe Tesisi Nasıl Yapılmalıdır?

Yetiştiricilik yapılacak bölgenin kış soğukları ile muhtemelen don olaylarına bağlı olarak dikim ilkbaharda yapılabilir. Ancak kışı çok sert geçmeyen Marmara ve Karadeniz Bölgelerimizde sonbahar dikimi de yapılabilir.

İnternet sitemizde satışa sunduğumuz, saksılı, sertifikalı, pişkinleşmiş ve doku kültürü tekniği ile üretilmiş Yaban Mersini fidanlarımız kullanıldığında ise yılın on iki ayı boyunca dikim yapabilir ve yaban mersini bahçesi tesis edebilirsiniz.

Fidanlar bahçeye, fidanlıktaki veya saksıdaki derinlikleri kadar derine dikilmelidir. Derin dikim yapılmamalıdır.Yaban mersini yetiştiriciliği bahçesi tesis edilirken sıra arası dikim mesafesi 2,5 - 3 m., sıra üzerin ise 1,20 - 1,5 m. olmalıdır.  Bu hesaba göre 1 dekara 220 ile 330 adet arasında fidan dikilmektedir.

Meyil oranı %5’ten daha fazla olan yerlerde arazide mutlaka teraslama yapılmalıdır.Dikim sonrası, sıra boyunca bitkileri toprak üstünde kalan gövdesinin bir kısmını ve sıra üzerini örtecek şekilde 15-20 cm. kalınlığında ve 60-80 cm. eninde bir bant halinde malç malzemesi serilerek malçlama yapılmalıdır. Malçlama amacıyla çam ibresi, pirinç kavuzu veya kuru tahıl sapları kullanılabilir.

Yaban Mersini bitkileri dikimi takip eden yıl çiçek ve meyve vermeye başlar. Ancak ilk iki yıl açan bütün çiçekler koparılmalı ve bitkilerin kök sisteminin güçlendirilmesine çalışılmalıdır. İlk ürün bitkilerin 3 gelişme yılında alınmalıdır. 3.yılda alınacak ürün miktarı yaklaşık 500 kg. olmaktadır.

Dekara 250-300 fidan kullanılarak tesis edilmiş 1 dekar Yaban Mersini bahçesi, tam verim çağına geldiğinde yıllık ortalama 2 ton ürün verir. Bu ürün miktarına 5.yıldan itibaren ulaşılır. 1 kg. Yaban Mersini meyvesinin minumum 10 TL’den alıcı bulacağı düşünülürse elde edilecek gelir miktarı rahatlıkla hesaplanabilir.

Bu yüzden Yaban Mersini tarımı özellikle Karadenizbölgesinde fındık meyvesine alternatif olabilecek ümit veren bir meyve türüdür. Piyasaya arz edilecek Yaban Mersini meyvesi miktarının artmasıyla birlikte fiyatların düşeceği düşünülse bile, üretimin artışına paralel olarak

Yaban Mersini tüketim alışkanlıklarının da artacağı hesaba katılmalıdır. Yaban Mersinin insan sağlığına faydaları bilinmeye başladıkça, reçel, marmelat, meyve suyu gibi  yeni ürünler market raflarında yerini alacak, tüketici talebi artacağından, üretici fiyatları düşmeyecektir.

Yaban Mersini (Likapa) Bitkisinin İnsan Sağlığına Faydaları Nelerdir?

Yaban mersininde diğer bütün şifalı bitkilerden daha fazla oranda antioksidan madde vardır.
Varis, Basur (hemoroid), Romatizmal ağrılar, Kan damarlarının tıkanması, Damar sertliği, Akciğer dokusunda olağan dışı hava ya da gaz bulunması rahatsızlığı(amfizemi), Zayıf kılcal damarların güçlendirilmesi, Eklem iltihaplanması(artrit) hastalıklarının giderilmesi için alternatif tıp anlamında tedaviye destek amacıyla kullanılmaktadır.

Yaban mersini meyvesinin ayrıca; gece görüşünü artırıcı, göz kamaşmasını giderici, retinayı güçlendirici, bulantıyı baskılayıcı, mide kramplarını ve ülseri önleyici etkileri vardır.

Taze meyve olarak kullanılabildiği gibi kurutulmuş olarak ta kullanılabilir. Diğer yandan marmelatı da oldukça yaygın olarak tüketilmektedir. Aktarlardan elde edilen kurutulmuş hali çay şeklinde demlenip içilebilmektedir. Ayrıca meyve sularına katılan bir kokteyl tamamlayıcı olarak kullanıldığı da sık karşılaşılan bir durumdur.

Yaban Mersini (Likapa, Maviyemiş)’nin Genel Özellikleri Nelerdir?

Yaban Mersini (Likapa); İnglizce genel adı: Blueberry, Latince tür adı : Vaccinium corymbosum olan ve kışın yaprağını döken bir soğuk-ılıman iklim çalısıdır.

Botanik açıdan gerçek üzümler grubunda yer almaktadır. İngilizcede blueberry (billbery) olarak adlandırılır. Bu bitki ülkemizdeki kaynaklarda ise yaban mersini adıyla bilinir. Ancak yetiştiği farklı bölgelerde değişik isimler verilmiştir.

Örneğin; Rize ilinde Likapa, Trabzon’da Ligarba, Lifos veya Trabzon Üzümü, Rize’nin Pazar ilçesinde Kaskanaka, Rize’nin Ardeşen ilçesinde Çera (Çela), Artvin’de Morsivit veya Mahabak, Giresun’da Çalı Çileği, diğer bölgelerde ise Ayı Üzümü, Çay Üzümü veya Çoban Üzümü olarak ta bilinmektedir.

Yaban mersini; 50 cm. – 200 cm. arasında boy yapan ve çoğunlukla Mayıs aylarında çiçeklenen bir bitkidir. Sonbahar aylarına doğru meyveleri mavi renk alarak olgunlaşır ve hasata hazır hale gelir.

Ekonomik olarak kültürü yapılan, Vaccinium corymbosum türüne giren  yüksek boylu yaban mersini, Vaccinium angustifolium türüne giren alçak boylu yaban mersini ve Vaccinium ashei türüne giren tavşan gözü yaban mersini olmak üzere üç farklı türü bulunur.

Yaban Mersininin (Likapa) İklim İstekleri Nelerdir?

Yapraklı olduğu gelişme dönemi içerisinde don olayı olmayan en az 4 aylık yetiştme sezonuna ihtiyaç duyar. Yaban Mersini yetiştiriciliğinin en yoğun yapıldığı Marmara ve Karadeniz bölgelerimizde bu süreyi karşılamak son derece kolaydır.

Kışın ise 650-850 saat süresince soğuklama ihtiyacı vardır. Soğuklama ihtiyacı hesaplanırken 0°C’nin üzerinde, +7,2°C’nin altında geçen saatler hesaplanır. Dolayısıyla bahsettiğimiz bölgelerde bunu karşılamak da mümkündür.

Yaban Mersini bitkisi kış soğuklarına son derece dayanıklıdır. Tomurcuklar, pişkinleşmiş gövdeleri -26°C ile -29°C’ye kadar dayanıklıdır. Çiçeklenme başladıktan sonra ise soğuklara dayanım azalır ve nihayet tam açmış çiçekler ise -2,7°C’de zarar görür.

Yaban Mersini bitkisi ışıktan hoşlanmakla birlikte, yaz aylarında sıcaklık değerleri uzun süre 37°C’in üzerinde seyrederse güneş yanıklığından hasar görebilir. Bu yüzden yaz ayları serin ve nemli olan yüksek rakımlı arazilerde daha iyi yetişmektedir.

Yaban Mersininin (Likapa) Toprak İstekleri Nelerdir?

Organik maddece zengin ve asitli toprakları sever. Bazik karakterli, kireçli topraklardan hiç hoşlanmaz. Yaban mersini bahçesindeki toprağın pH değerinin yüksek olduğu durumlarda demir ve çinko eksikliği ortaya çıkar ve bu olay, yeni gelişen kökleri olumsuz etkilediğinden, bitkinin yeterince gelişemez.

pH 5-5,5’tan daha yüksek ise Yaban mersini tesis edilmeden önce, bahçede toprak ıslah yöntemleri kullanılarak pH oranı mutlaka düşürülmelidir. Tınlı, standart bünyeli topraklarda, toprak ph’sını 1 birim düşürebilmek için 100-150 kg. toz Kükürt verilerek toprağa karıştırılmalıdır. Bu uygulama 2-3 yılda bir tekrarlanır.

Yaban mersini, saçak kök miktarı çok fazla olan yüzlek kök yapısına sahip bir bitkidir. Toprak tipine bağlı olarak kökleri en çok 1 m. derine inebilmektedir. Asıl görev yapan kökler toprak tabakasının üstten 25-30 cm’lik kısmında yer alır.

Yaban Mersini Likapa Bahçesinde Hasat Zamanı ve Nasıl Yapıldığı

Yaban Mersini meyveleri salkım şeklinde oluşur ve bir salkımda genelde 5-100 dane (meyve) meydana gelir. Yaban mersini meyveleri çeşide, budamada bırakılan odun tipine ve iklime bağlı olarak çiçeklenmeden sonraki 4-12 hafta içinde olgunlaşırlar.

Olgunlaşma sırasında meyveler mavi rengini alır ve yumuşar. Meyvelerin şeker içeriği artarak, tatlanır ve taneler irileşir. Yaban Mersini meyveleri klimakteriktir.

Yani hasat olgunluğuyla yeme olumu farklıdır. Bu yüzdendir ki, Yaban Mersini meyveleri pembe iken toplansalar da olgunlaşmaya devam eder. Ancak tam olgunlaşmadan toplanan meyvelerin kaliteleri sürgünler üzerinde olgunlaşanlara göre daha düşüktür. Yaban Mersini bitkisi üzerindeki meyvelerin hepsi aynı anda olgunlaşmaz. Bu sebeple olgunlaşma dönemi boyunca haftada en az bir kez hasat yapılmalıdır.

El ile hasatta olgun meyveler başparmak ile işaret parmağı yardımıyla salkımdan ayrılarak avuç içine doğru yuvarlatılmalıdır. Böylece olgunlaşmış taneler salkımda kalır, hasat edilen taneler hasarlanmadan toplanır. Meyveler taze tüketime sunulacaksa doğrudan satılacakları kutular içinde toplanmalıdır. Hasadı yapan işçiler avuçlarında çok fazla tane biriktirmemelidir. Aksi halde meyveler ezilebilir. Tanelere çekici ve sağlıklı bir görüntü kazandıran doğal pus tabakası silinmemelidir.

Pazar ilçesi Cumhuriyet Mahallesi'ndeki bir dönümlük arazide çayın yanında ek gelir sağlamak için likapa bahçesi oluşturan üretici Şeref Kılıç 7 yıl önce diktiği fidelerin 2009 yılında meyve vermeye başladığını ve o yıldan sonra verimin giderek arttığını belirterek bakımının çok iyi yapılması durumunda rekoltenin daha da artabileceğini söyledi.

Likapayı tamamen doğal olarak yetiştirdiğini anlatan Kılıç ''Kimyasal gübre kesinlikle kullanmıyorum, tamamen doğal gübre ile yetiştirmeye çalışıyorum. Bu işin daha profesyonel yapılması durumunda iyi bir gelir elde edilebilir. Kısıtlı imkanlarla üretmeye çalıştığım ürünle, organik gübre ihtiyacımı karşılıyorum. Ayrıca özel tüketimimiz içinde kendimize bolca kalıyor'' şeklinde konuştu.

Likapa (Yaban Mersini) yetiştiriliciliği çaya ek gelir ürün olarak yapmaya başladığını belirten Şeref Kılıç, ''Alternatif ürünlerin içerisinde daha çok getirisi olacağı düşüncesiyle likapa yetiştirmeyi tercih ettim. 2006 yılında bir dönüm arazi üzerine 194 fidan dikerek 3 yıl sonra ürün almaya başladım ve o yıl sadece 80 kilogram ürün aldım. Aradan 7 yıl geçtikten sonra bahçe daha verimli duruma geldi. Bu yıl daha kaliteli ürün elde edebileceğim'' dedi.

Likapa'nın antioksidan özelliği taşıdığını anlatan Kılıç, ''Likapanın kullanım alanı oldukça fazla. İlaç ve kimya sanayisinde aranan bir meyve. Ayrıca reçel ve meyve olarak da tüketilebiliyor. Raf ömrü 15 gündür. Ancak uzun süre saklamak için şoklamak gerekir. Likapanın hasadı ise türüne göre haziran ayı ile ekim ayı arasında yapılır'' diye konuştu.

Kılıç, doğal ürünleri işyerinde satışa sunduğunu belirterek almak isteyenlerin 0 530 607 37 86 numaralı telefonundan kendisine ulaşabileceklerini ifade etti.

LİKAPA'NIN FAYDALARI

İnternette basit bir araştırama ile bir çok faydası olduğu görülen Likapa'nın bazı faydalarını sıralayabiliriz.
-Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır.
-Likapa (Yaban Mersini) çayı idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermekte, bayanlarda özel günlerin etkisini azaltmakta ve düzene sokmaktadır.
-Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.
-Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir.
-Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar.
-Taze olarak yenildiğinde kanı temizler.
-Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür.
-Kan şekerini düşürür
-Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır.
-Kan kolesterolünü düşürür.
-Pektin içeriği yüksektir.
-Kalp krizi riskini azaltır.
-Gece görüş kabiliyetini artırır.
-HIV VİRÜSÜNÜN tekrarlanmasını azaltır.
-Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır
-Vücutta biyoaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir.
-Kansere karşı savaşan ELLAGIC-ASİT içeriği oldukça yüksektir.
-Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.
-Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
-Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
-Damar sertliği oluşumunu engeller.
-Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir.
-Sakinleştirici özelliği vardır.
-Ağız içi yaralarını iyileştirir.
-İltihaplar için dezenfektan özelliği taşır potasyum içeriği son derece yüksektir
-Araştırmalara göre günde bir kâse yaban mersini, yaşlılık nedeniyle oluşan tahribatı önleyip hafızayı güçlendirmektedir.

9 Adımda Balkonda Yaban Mersini Likapa Yetiştirme Tüyoları

Yabani bir bitki olan bu meyve şehirden uzak, kırsal alanlarda yetiştiğinden ve tarımı pek yapılmadığından her daim el altında bulunmaz. Ancak bundan sonra balkonunuzda!
Tam Bir Antioksidan Deposu
Doğada kendiliğinden yetişen yaban mersini, tam anlamıyla bulunduğu yerde keşfedilmeyi bekleyen bir hazine. Zengin bir antioksidan deposu olmasının yanı sıra kan şekeri ve kolesterolü dengeleyici özelliği de bulunuyor. Hafızaya yaptığı katkılar da göz önüne alındığında unutkanlıktan mustarip veganlar için muhteşem bir alternatif. Artı hanesi bir hayli kabarık olan bu şirin lezzeti yetiştirmek ise sandığınızdan daha kolay. - - - - - -

Şöyle Geniş Bir Saksı Alıp Balkonda Yer Açın!

Uzun, derin ve geniş bir saksı balkonunda bu lezzeti yetiştirmek isteyenlerin işini fazlasıyla görecektir. Saksının malzemesi metal gibi sert bir şey olursa dayanıklılığının artacağını hatırlatmaya gerek yok sanırım.Kökleri gür bir bitki olan yaban mersini daha iyi büyüyebilmek için haliyle geniş alanlara ihtiyaç duyuyor. Eğer bahçeniz varsa endişe etmenize gerek yok, ancak apartman sakinleri için de bir çözüm elbette var.

Toprağı Uygun Olduktan Sonra, Güneş Görsün, Suyunu Da Eksik Etme Yeter!

Saksıyı hallettikten sonra ekime geçmeden önce toprakla ilgili bilmeniz gereken ufak bir detay var. Yaban mersini, pH değeri 4,5-5.0 arasında olan nemli toprağı seviyor. Uygun toprağı bulup, gerektiği kadar suladıktan sonra bitkinizin yeteri kadar güneş aldığından da emin olun. Zira yaban mersini güneşi bir hayli seviyor.

Saksı Tamam, Toprak Tamam, Ne Zaman Ekiyoruz?

Yaban mersini, soğuk günlerin geride kaldığı ve yeniden âşık olmaya hazır hissettiğimiz ilkbaharda ekilir. Şubat ayında olduğumuz göz önüne alınırsa malzemeleri bulmak için bir hayli zamanınız var. Ama siz yine de bir an önce hazırlayıp baharın gelişini bekleyin.

Yaban Mersini Kişisel Alana Önem Veriyor

Gelişmek için güneşle birlikte alana da ihtiyacı olan yaban mersini her saksıya bir tane olacak şekilde ekilir. Yani elinizde üç tane saksı varsa her saksıya birer tane ekmeniz, bitkinizin uygun ve verimli bir şekilde büyümesi açısından hayati önem arz ediyor. Ayrıca her bir saksıyı günde en az 6 saat güneş alacak şekilde yerleştirmeyi unutmayın. Bu harika lezzetin de ufak tefek kaprisleri var.

Yabani Otlar Başa Bela

Fidanların dibinde sık sık göreceğiniz yabani otlar hiç öyle durdukları gibi masum değil. Yaban mersini fidanlarının sağlıklarından ve verimlerinden bir şey kaybetmemeleri için bu yabani otlar sık sık temizlenmeli. Bitkinin tabanını tahta talaşlarıyla kaplamak yabani otların çok sık uzamasını önleyen etkili bir yöntemdir. Ayrıca bu tahta talaşları size sulama zamanı ve miktarı konusunda da yardımcı olarak adeta bir hatırlatıcıya dönüşecek. Yaban mersini nemli toprağı sever demiştik ya, elinizle kontrol ettiğiniz tahta talaşlarının size kuru gelmesi halinde derhal sulayın.

Gübre Konusunda Seçici Olmak Zorundasınız!

Yaban mersini tabiri caizse suni gübreden nefret ediyor. Eğer fidanlarınızı gübreleme ihtiyacı hissederseniz, kullandığınız gübrenin organik olduğundan emin olun. Çok fazla gübre ihtiyacı hissetmeyen yaban mersini, her sezon bir kere gübrelense yeter.

Budandıkça Gürleşecek

Fidanların alt tarafında göreceğiniz sararmış yaprakları ve kurumuş dalları budamak, taze ve yeni sürgünler için yer açacak. Bu sayede daha hızlı gelişen bitkiniz, aynı zamanda da daha gür olacak. Hasat zamanı gelince budamaya ayırdığınız zamanın mükâfatını fazlasıyla alacaksınız.

Kış Geliyor Hocam Ört Yorgan Yorgan Üstüne

Bahar gelse de çiçeklense diye dört gözle beklediğiniz fidanları kışın yıpratıcı etkilerinden ve özellikle de aşırı soğuklardan korumak önemli. Kış geldiğinde mümkünse kapalı bir yerde muhafaza edilmesi gereken fidanları eğer dışarıda tutmak zorundaysanız, üstlerini naylon brandalarla örtmeyi unutmayın.

Yaban Mersini Yetiştirme Tuyoları Yaban Mersini Yetiştiriciliği Hakkında

Yaban mersini Avrupa Batı Asya ve Kuzey Amerika'da Kayalık Dağlar'dan gelen uzun ömürlü bir bitkidir. Doğu Karadeniz bölgesinin yüksek rakımlı, fundalık ve ormanlık bölgelerinde birçok türü vardır. Fakat genelde kuruyemişçilerde; Kanada'dan ithal edilen, koyu kırmızı renkte, kurutulmuş yaban mersini bulunmaktadır.

1. Sıcaklık:

Don olayı olmayan en az 160 günlük yetiştirme periyodu ister. Gelişmesi için 2000 gün derece sıcaklık ister. Soğuklama süresi 650-850 saat arasındadır

2. Soğuklara Dayanım:

Gözler -26.3 ila -29.1 dereceye kadar,  gövde -26.3 ila -29.1 dereceye kadar ,  çiçekler -26.3 ila -29.1 dereceye kadar dayanıklıdır.

3. Gün Uzunluğu:

Uzun günler bitkideki negatif gelişmeyi teşvik ederken yaz sonları ile sonbahar aylarındaki kısa günler meyve tomurcuğu gelişimini arttırır.

4. Toprak Koşulları:

Yaban mersini organik maddece zengin ve asitli toprakları sever. Yetiştiricilik için doğal yaşam alanları veya buralara yakın yerler tercih edilmelidir.

Yaban mersini, saçak kök miktarı çok fazla olan yüzlek kök yapısına sahip bir bitkidir. Toprak tipine bağlı olarak kökleri 1 metre derine inebilmektedir. Asıl görev yapan kökler toprak tabakasının üstten 25-30 cm’lik kısmında yer alır.

Yaban mersini fidanlarının dikiminden en az 6 ay önce bahçe toprağı tahlil ettirilmeli ve pH’nın ayarlanması için gerekiyorsa 6 ay önceden kükürt uygulaması yapılmalıdır. Toprak pH’sı 5.5’in üzerinde ise kükürt uygulaması yapılarak toprak asitliği değiştirilebilir. Kükürt uygulaması ile kireçli toprakları yaban mersini yetiştiriciliğine uygun hale getirmek mümkün değildir.

Dikim yapılacak toprağın pH değeri 3.7’den aşağıda ise bu durumda kireçleme tavsiye edilebilir. Yüksek boylu çalı formundaki yaban mersinileri için en uygun pH değeri 4.0-5.2 arasındadır ve optimum pH değeri  4.5’tir. Yaban mersini bahçesindeki toprağın pH değerinin yüksek olduğu durumlarda demir ve çinko eksikliği ortaya çıkar ve bu olay, yeni gelişen organları etkileyerek bitkinin gücünün kaybolmasına sebep olur.

5. Dikim, Aralık ve Mesafeler :

Bölgede kış soğukları ile muhtemelen don olaylarına bağlı olarak dikim ilkbaharda yapılabilir. Fidanlar fidanlıktaki veya saksıdaki derinlikleri kadar derine dikilmelidir. Derin dikim yapılmamalıdır. Dikim sonrası sıra boyunca 60-120 cm genişliğinde ve 15-20 cm kalınlığında maçlama yapılmalıdır.

Yaban mersini yetiştiriciliği yapılan ülkelerde dikim mesafesi sıra üzerinde 120 cm, sıralar arasında ise 300 cm olup, bu aralık ve mesafeler 150 ile 300 cm’ye kadar çıkarılabilmektedir. Yaban mersini yetiştirilicinde yaban mersini sıraları arasındaki mesafe 250 cm’den daha az olmamalıdır. Bu mesafe hasat sırasında işçilerin rahat çalışabilmesi için gereklidir.

Doğu Karadeniz bölgesinde güneşin az olmasından dolayı  meyvelerin güneş ışığından faydalanması için sıra üzeri en az 150cm arası ,sıralar arası mesafe  200 cm – 250 cm arasında olması  gerekmektedir. Sıra aralarının yönünün  güney-doğu yönünde olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Güneş ışığının sıra aralarına girmesi açısından  bu dikim şekli önerilmektedir.

1 dekar araziye  tarla yapısına ve tarlada setlerin oluşma durumuna göre bu sayı 250 -300 adet arasında fidan dikilebilmektedir.

6. Gübreleme :

Yaban mersini yetiştiriciliğinden beklenen sonucu almak için sıkça fakat azar azar gübreleme yapılmalıdır. Yaban mersini bitkisi aşırı gübrelemeden zarar görür, hatta ölebilir. Bu konuda en ideali, başlangıçta azar azar gübre vermek ve yetiştiricilikte tecrübe sahibi oldukça kullanılan gübre tipi ile toprak yapısına bağlı olarak gübre miktarını artırmaktır. Yaban mersini, kolay çözünen ve sıvı gübrelere karşı son derece hassastır. Gübreler, bitkinin kök bölgesinde belli bir noktaya yoğunlaşacak şekilde verilmemelidir. Azotu nitrat şeklinde içeren gübreler yaban mersinine asla verilmemelidir.  Üre, kükürtle kaplanmış üre ve amonyum sülfat uygun olan gübrelerdir.

Yaban mersini fidanları dikilirken açılan dikim çukuruna ticari gübre konulmaz. Dikim sonrası yapılan sulama veya yağan yağmurlarla toprak iyice sıkıştıktan sonra bitki başına %2 oranında magnezyum içeren 12-4-8 gübresinden 30 g. verilir. Üre, organik kaynaklı veya amonyak formunda azot kullanılmalıdır. İlk yıllarda sulamanın fazla yapılması ve drenaj da iyi ise yavaş çözünen azotlu gübreler tercih edilmelidir. Gübre, bitkinin kök kısmından itibaren 60 cm uzağında açılan çiziye verilmelidir.

Bu işlem Nisan, Haziran, Eylül ve Ağustos aylarında tekrarlanır. Malçlama amacıyla kullanılan materyaller hem fazla miktarda kullanılmış hem de kalın olarak serilmiş ise bitki başına 30 g. yerine 45 g. gübre verilmelidir. İkinci yıl, bitkinin dip kısmından itibaren 1 m uzakta açılan dairesel çiziye 12-4-8 gübresinden bitki başına 60 g. olacak şekilde gübreleme yapılır. Üçüncü ve daha sonraki yıllarda, bitkinin dip kısmından 120 cm uzakta açılan dairesel çiziye veya bitkilerden 90-120 cm uzakta açılan banda uygulanmak suretiyle, bitki başına 90 g. olacak şekilde gübre verilir.

Ekin Doğal Ürünlerin Notu:   Gübre seçiminde yapılacak yanlışlık fidanın kuramasına neden olabilir. Bu nedenle yanmış hayvan gübresi yada organik gübrelerin kullanılması daha doğru olacaktır.

7. Sulama :

Verim çağına ulaşmış olan bir yaban mersini bitkisi yıllık olarak 2540 mm suya ihtiyaç duyar. Bu suyun büyük kısmı yağmurlarla karşılanmalıdır. Verime yatmış bir yaban mersini bitkisi mart ayı boyunca yaklaşık olarak 15.3 mm suya ihtiyaç gösterir. Bu suyun sulamalarla veya yağmur suyu ile temin edilmesi gerekir. Yaban mersini’nde iyi bir büyüme ile sürekli verim için büyüme periyodunca toprak neminin uygun seviyede tutulması gerekir ve sulama yapılmalıdır.

Su, bahçeye yeni dikilmiş olan yaban mersini fidanlarının canlılığı için son derece kritiktir. Yaban mersini kökleri yüzlek ve çoğunlukla saçak köklerden oluşur. Bitkide kuvvetli bir gelişmenin olabilmesi için dikimi takip eden ilk 2 yıl boyunca haftada 25.4-82.6 mm suya ihtiyaç vardır. Karadeniz Bölgesinde ilk bahçe tesis aşaması olan 1-2 yıl sulama sistemi yapılmaksızın yaban mersini yetiştiriciliği yapılabilmektedir.

8. Budama :

Yaban mersinileri budama dikim ile başlar ve her yıl ilkbahar öncesi gözler uyanmadan tekrarlanır. Yaban mersini diğer meyve türlerine göre çok daha az budamaya ihtiyaç duyduklarından budama çok önemlidir. Yaban mersinleri, yeni sürgün oluşumu ve bol meyve için budanırlar budama zamanı çiçeklenme periyodu üzerine etkilidir.

Sonbaharda budanan yaban mersini ilkbahar öncesi budananlara göre daha geç çiçek açarlar. Bu durum ilkbahar geç donlarının zarar riskini azaltır. Ancak sonbaharda budananlar aşırı kış soğuklarından zarar görebilir. Budama yapılmayan bitkiler erkenden uyanır ve geç soğuklardan zarar görür. Gözler kabarmaya başlayınca veya  çiçeklenme meydana geldiğinde asla budama yapılmaz.

9. Hasat :

Yaban mersini meyveleri salkım şeklinde oluşur ve bir salkımda genelde 5-100 dane (berry) meydana gelir. Yaban mersini meyveleri çeşide, budamada bırakılan odun tipine ve iklime bağlı olarak 4-12 hafta içinde olgunlaşırlar.

Olgunlaşma sırasında meyveler yumuşar, reklenme artar, tatlanma meydana gelir ve taneler irileşir. Klimakterik olan yaban mersini meyveleri pembe iken toplansalar da olgunlaşmaya devam eder. Ancak tam olgunlaşmadan toplanan meyvelerin kaliteleri sürgünler üzerinde olgunlaşanlara göre daha düşüktür.

Yaban mersini meyveler farklı zamanlarda olgunlaştıkları için olgunlaşma periyodu  boyunca haftada en az bir kez hasat yapılmalıdır. El ile hasatta olgun meyveler başparmak ile işaret parmağı yardımıyla salkımdan ayrılarak avuç içine doğru yuvarlatılmalıdır. Böylece olgunlaşmış taneler salkımda kalır, hasat edilen taneler yara-bere almadan toplanmış olur.

Hasat sırasında her iki elin de serbest hareket edebilmesi amacıyla sırt veya bele takılabilen kapların kullanılmasında yarar vardır. Meyveler taze tüketime sunulacaksa doğrudan satılacakları kutular içinde toplanmalıdır. Hasadı yapan kişi mümkün mertebe en az taneyi avucunda biriktirmelidir. Böylece meyveler ezilmez, bozulmaz ve tanelere çekici, sağlıklı görüntü veren pus tabakası silinmez.

Taze olarak tüketilecek yaban mersini meyvelerine bir örnek, mavi renkli, dolgun, sert, hasarsız ve temiz olmalıdır. Yaban mersini meyveleri genel olarak 0,5 litrelik plastik, karton, ağaç kaplama veya kağıt hamurundan yapılmış olan kaplara doldurulur.

Kabın üzerine gerilecek olan şeffaf film, su kaybını azaltırken meyveleri tozdan korur ve güzel görünmesini sağlar. Bu kaplar daha sonra bir sırada 12 paket alan odundan yapılmış kafesli sandıklara doldurulur.

Düz ve teraslanmış alanlarda yaban mersini hasat makineleri kullanılabilir. Hasat makinelerinin ekonomik olması için bahçenin en az 50 da olması gerekir. Ancak, makineli hasatta meyveler zarar görebileceği olgunlaşmamış meyveler de toplanabileceği ve meyvelerin raf ömrü azalacağı için işgücünü ucuz olduğu yerlerde el ile hasat tavsiye edilmelidir.

Yaban mersinileri yağmurlu havalarda hasat edilmez ve hasat sonrası ön soğutma yapılarak meyvelerin bahçe sıcaklığının düşürülmesi gerekir. Böylece meyvelerin raf ömrü artmış olur.

Yaban Mersini Likapa Nedir Nerede Hangi İklim Şartlarında Yetişir

Rize’de LİKAPA Trabzon’da LİGARBA Rize Pazar ilçesinde KASKANAKA Ardeşen ilçesinde ise ÇERA Artvin’de MORSİVİT veya MAHABAK olarak isimlendirilen ve yöre insanı tarafından doğadan toplanan yabani meyveleri beğenilerek tüketilen Yaban mersini henüz ticari olarak yetiştirilmemektedir.

Likapa (Yaban mersini) organik maddece zengin ve asitli toprakları sever. Yetiştiricilik için doğal yaşam alanları veya buralara yakın yerler tercih edilmelidir. Likapa saçak kök miktarı çok fazla olan yüzlek kök yapısına sahip bir bitkidir. Toprak tipine bağlı olarak kökleri 1 metre derine inebilmektedir. Asıl görev yapan kökler toprak tabakasının üstten 25-30 cm’lik kısmında yer alır.

Yaban mersini nedir, nerelerde yetişir ve nasıl bulabiliriz? Bazı bölgelerde likapa, ligarba, lifos, çela, kaskanaka gibi isimlerle de bilinen yaban mersini, ılıman iklimlere adapte olmuş üzümsü bir meyve türü.

Doğu Karadeniz bölgesinin yüksek rakımlı, fundalık ve ormanlık bölgelerinde birçok türü var. Ancak genellikle kuruyemişçilerde, Kanada'dan ithal edilmiş, koyu kırmızı renkte, kurutulmuş yaban mersini bulunuyor. Kilogram fiyatı 20 ile 35 lira arasında.

Bulmacalarda sıkça sorulmasından olsa gerek adını çok duyduğumuz yaban mersininin bir meyve türü olduğunu pek çoğumuz bilmeyiz. Bırakın bir meyve türü olduğunu, ne işe yarar, yenir mi, içilir mi bundan bile bihaberizdir. Eğer yaban mersinini tanımayanlardansanız çok şey kaçırdığınızı söyleyebiliriz. Şekerden mide rahatsızlıklarına kadar birçok hastalığa faydası olan bu meyvenin kullanım alanları oldukça geniş. Tatlı ve keklerden tutun da yoğurda kadar birçok yiyeceğin içine giriyor.

Nerelerde yetişir ve nasıl bulabilirsiniz? 

Bazı bölgelerde likapa, ligarba, lifos, çela, kaskanaka gibi isimlerle de bilinen yaban mersini ılıman iklimlere adapte olmuş üzümsü bir meyve. Anavatanı kuzey yarımkürenin serin ve dağlık bölgeleri. Ülkemizde, Doğu Karadeniz'in yüksek rakımlı, fundalık ve ormanlık bölgelerinde birçok türü var.

Ancak bizde çok fazla yetiştirilmiyor. Genellikle Kanada'dan ithal edilen, koyu kırmızı renkteki, kurutulmuş yaban mersinini kuruyemişçilerde bulmanız mümkün. Kilogram fiyatı 20 ile 35 lira arasında değişiyor. Yerli yaban mersini çekirdekli olmasına karşın, ithal edilenlerde çekirdek yok. Yirmi senedir kuruyemişçilik yapan Mahmut Dede, yabanmersini kurusunu en çok şeker hastalarının aldığını belirtiyor.

Memorial Hastanesi Beslenme ve Diyet bölümünden Dr. Yeşim Çelik, yaban mersininin insan sağlığı ve beslenmesi üzerine yararlı etkilerini gösteren birçok çalışma yapıldığını söylüyor. USDA Agriculture Research Service (ABD Tarımsal Araştırma Servisi)'in çalışmalarına göre yüksek derecede antioksidan kapasitesine sahip bu meyve, lif yönünden de bir hayli zengin. Bu sebeple tüketilen yağın bir miktarının emilmeden atılmasına yardımcı oluyor. Günde yenilebilecek bir bardak (145 gram) yaban mersininde, 21 gram karbonhidrat, 1 gram protein, 0,5 gram yağ, 19 miligram C vitamini, 145 IU A vitamini ve 85 kalori bulunuyor.

Yaban mersini nasıl tüketilmeli?

Yaban mersini, mevsiminde taze meyve olarak yenilir. Meyve suyu, meyve şurubu, reçel veya marmelatı da yapılabilir. Ezmeleri çeşitli pasta ve tatlılarda, kremalı bisküvilerde ve kremadan yapılan hamurumsu tatlıların ve gofretlerin üretilmesinde yaygın olarak kullanılıyor. Şurupları meyveli yoğurt üretiminde değerlendirilebilir. Ara öğünler dışında yoğurt ve süte katılarak da tüketilebilir.

Faydaları nelerdir? 

Bağırsak aaaabolizmasını düzenler.

Mide bulantılarını, kramplarını ve ülseri önler.

Göz yorgunluğu, miyopluk, katarakt, şeker hastalığından kaynaklanan görme bozuklukları, gece körlüğü gibi göz rahatsızlıklarında oldukça etkili bir meyve.

Kadınlarda regli düzenleyici etkisi vardır.

Ağız, deri ve boşaltım sistemi enfeksiyonlarına karşı etkili.

Anti kanserojen ve antioksidan (damarlarda yağ birikimini engelleme) özelliğe sahip.

Likapa`nın Mucizevi Faydaları Saymakla Bitmiyor Adeta Sınırsız

Yaban Mersini ılıman iklim kuşağına adapte olmuş bir meyve türü olup botanik olarak gerçek üzümler grubunda yer almaktadır. Likapa, diğer adıyla yapan mersininin faydaları saymakla bitmiyor. İlk kez Amerika’da üretimine başlanan bu mucizevi meyve her derde deva.Ekonomik olarak kültürü yapılan yüksek boylu yaban mersini, alçak boylu yaban mersini ve tavşan gözü yaban mersini olmak üzere üç farklı türü vardır.

Alçak boylu çalı formunda olan yaban mersinlerinin yetiştiriciliği daha zordur. Amerika başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde binlerce hektarlık alanlarda tarımı yapılmaktadır. Günümüzde ticari olarak yetiştirilen Yaban mersini 1906 yılından itibaren Amerika Birleşik Devletlerinde başlatılan seleksiyon çalışmalarının ürünüdür. Ülkemizdeki yetiştiriciliği İki binli yıllarda Rize'de başlatılmıştır.

Yaban mersininin insan sağlığı ile beslenmesi üzerine yararları ile ilgili dünya çapındaki bilimsel dergilerde yüzlerce araştırma makalesi yayınlanmıştır. 100 gram yenilebilir Yaban mersininin yüzde seksen üçünün su, yüzde binde yedisinin protein, yüzde binde beşinin yağ, yüzde on beşinin karbonhidrat, yüzde bir buçuğunun lif olduğu ve 62 kalori sağladığı saptanmıştır.

İşte yapan mersini (likapa) meyvesinin faydaları:

- Kan şekerini düzenler,

- İdrar yollarını temizler,

- Beyin sağlığını korur,

- Kalp hastalıklarından korur,

- Sindirim sistemini düzenler,

- Kanserden korur,

- Doğal antidepresandır,

- Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır,

- Yaban mersini çayının bayanlarda özel günlerin etkisini azaltıp düzene sokmaktadır,

- Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar,

- Taze olarak yenildiğinde kanı temizler,

- Kan kolesterolünü düşürür,

- Gece görüş kabiliyetini artırır,

- HIV virüsünün tekrarlanmasını azaltır,

- Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır,

- Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.

- Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.

- Varis ve basuru (hemoroit) iyileştirir,

- Sakinleştirici özelliği vardır,

- Ağız içi yaralarını iyileştirir,

- Araştırmalara göre günde bir kâse yaban mersini, yaşlılık nedeniyle oluşan tahribatı önleyip hafızayı güçlendiriyor.