17 Ekim 2017 Salı

Yaban Mersini Likapa Nedir Nerede Hangi İklim Şartlarında Yetişir

Rize’de LİKAPA Trabzon’da LİGARBA Rize Pazar ilçesinde KASKANAKA Ardeşen ilçesinde ise ÇERA Artvin’de MORSİVİT veya MAHABAK olarak isimlendirilen ve yöre insanı tarafından doğadan toplanan yabani meyveleri beğenilerek tüketilen Yaban mersini henüz ticari olarak yetiştirilmemektedir.

Likapa (Yaban mersini) organik maddece zengin ve asitli toprakları sever. Yetiştiricilik için doğal yaşam alanları veya buralara yakın yerler tercih edilmelidir. Likapa saçak kök miktarı çok fazla olan yüzlek kök yapısına sahip bir bitkidir. Toprak tipine bağlı olarak kökleri 1 metre derine inebilmektedir. Asıl görev yapan kökler toprak tabakasının üstten 25-30 cm’lik kısmında yer alır.

Yaban mersini nedir, nerelerde yetişir ve nasıl bulabiliriz? Bazı bölgelerde likapa, ligarba, lifos, çela, kaskanaka gibi isimlerle de bilinen yaban mersini, ılıman iklimlere adapte olmuş üzümsü bir meyve türü.

Doğu Karadeniz bölgesinin yüksek rakımlı, fundalık ve ormanlık bölgelerinde birçok türü var. Ancak genellikle kuruyemişçilerde, Kanada'dan ithal edilmiş, koyu kırmızı renkte, kurutulmuş yaban mersini bulunuyor. Kilogram fiyatı 20 ile 35 lira arasında.

Bulmacalarda sıkça sorulmasından olsa gerek adını çok duyduğumuz yaban mersininin bir meyve türü olduğunu pek çoğumuz bilmeyiz. Bırakın bir meyve türü olduğunu, ne işe yarar, yenir mi, içilir mi bundan bile bihaberizdir. Eğer yaban mersinini tanımayanlardansanız çok şey kaçırdığınızı söyleyebiliriz. Şekerden mide rahatsızlıklarına kadar birçok hastalığa faydası olan bu meyvenin kullanım alanları oldukça geniş. Tatlı ve keklerden tutun da yoğurda kadar birçok yiyeceğin içine giriyor.

Nerelerde yetişir ve nasıl bulabilirsiniz? 

Bazı bölgelerde likapa, ligarba, lifos, çela, kaskanaka gibi isimlerle de bilinen yaban mersini ılıman iklimlere adapte olmuş üzümsü bir meyve. Anavatanı kuzey yarımkürenin serin ve dağlık bölgeleri. Ülkemizde, Doğu Karadeniz'in yüksek rakımlı, fundalık ve ormanlık bölgelerinde birçok türü var.

Ancak bizde çok fazla yetiştirilmiyor. Genellikle Kanada'dan ithal edilen, koyu kırmızı renkteki, kurutulmuş yaban mersinini kuruyemişçilerde bulmanız mümkün. Kilogram fiyatı 20 ile 35 lira arasında değişiyor. Yerli yaban mersini çekirdekli olmasına karşın, ithal edilenlerde çekirdek yok. Yirmi senedir kuruyemişçilik yapan Mahmut Dede, yabanmersini kurusunu en çok şeker hastalarının aldığını belirtiyor.

Memorial Hastanesi Beslenme ve Diyet bölümünden Dr. Yeşim Çelik, yaban mersininin insan sağlığı ve beslenmesi üzerine yararlı etkilerini gösteren birçok çalışma yapıldığını söylüyor. USDA Agriculture Research Service (ABD Tarımsal Araştırma Servisi)'in çalışmalarına göre yüksek derecede antioksidan kapasitesine sahip bu meyve, lif yönünden de bir hayli zengin. Bu sebeple tüketilen yağın bir miktarının emilmeden atılmasına yardımcı oluyor. Günde yenilebilecek bir bardak (145 gram) yaban mersininde, 21 gram karbonhidrat, 1 gram protein, 0,5 gram yağ, 19 miligram C vitamini, 145 IU A vitamini ve 85 kalori bulunuyor.

Yaban mersini nasıl tüketilmeli?

Yaban mersini, mevsiminde taze meyve olarak yenilir. Meyve suyu, meyve şurubu, reçel veya marmelatı da yapılabilir. Ezmeleri çeşitli pasta ve tatlılarda, kremalı bisküvilerde ve kremadan yapılan hamurumsu tatlıların ve gofretlerin üretilmesinde yaygın olarak kullanılıyor. Şurupları meyveli yoğurt üretiminde değerlendirilebilir. Ara öğünler dışında yoğurt ve süte katılarak da tüketilebilir.

Faydaları nelerdir? 

Bağırsak aaaabolizmasını düzenler.

Mide bulantılarını, kramplarını ve ülseri önler.

Göz yorgunluğu, miyopluk, katarakt, şeker hastalığından kaynaklanan görme bozuklukları, gece körlüğü gibi göz rahatsızlıklarında oldukça etkili bir meyve.

Kadınlarda regli düzenleyici etkisi vardır.

Ağız, deri ve boşaltım sistemi enfeksiyonlarına karşı etkili.

Anti kanserojen ve antioksidan (damarlarda yağ birikimini engelleme) özelliğe sahip.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder